Kanser Mata Kanak-Kanak (Retinoblastoma)

Retinoblastoma adalah kanser mata kanak-kanak yang boleh berlaku pada bila-bila masa bermula dari dalam kandungan (biasanya ketika lahir) hinggalah berumur lapan tahun. 

Ia adalah kanser malignan pada retina mata. Kanser malignan bermakna ia berbahaya dan boleh merebak sama ada ke mata sebelah lagi atau ke organ badan yang lain.

Kanser mata ini boleh berlaku pada sebelah atau menyerang kedua-dua belah mata. 

Sehingga kini punca sebenar retinoblastoma tidak diketahui dengan tepat kerana ia boleh berlaku secara spontan atau disebabkan faktor keturunan.

Retinoblastoma boleh dianggap kanser yang jarang berlaku dan di seluruh dunia kadar kelaziman kanser ini hanyalah tiga peratus daripada jumlah semua jenis kanser kanak-kanak. 

Kanser ini bermula di retina iaitu bahagian mata yang sensitif pada cahaya dan membolehkan kita melihat.

Apabila ia berlaku pada sebelah mata, ia dipanggil retinoblastoma unilateral dan jika membabitkan kedua-dua belah mata, ia dinamakan retinoblastoma bilateral. 

Hampir 60 peratus kes retinoblastoma menyerang sebelah mata dan kajian mendapati lebih 90 peratus kes di dapati tidak mempunyai sejarah keluarga pernah mengalami penyakit ini.

Apa gejala atau tanda retinoblastoma?

Gejala yang mungkin boleh dialami pesakit kanak-kanak ialah:

· Juling
· Penglihatan terganggu
· Mata menjadi merah
· Mata berair
· Ada silau berwarna keputihan pada mata hitam; yang boleh dilihat dalam cahaya malap

Semua gejala yang disenaraikan di atas biasanya berlarutan melebihi sebulan. Bagaimanapun ada juga kes di mana pesakit tidak mengalami sebarang gejala. 

Dalam sesetengah kes, ibu bapa mendapati perubahan pada mata hitam anak yang menjadi putih dan tidak hitam seperti biasa. 

Dalam kes lain ibu bapa hanya menyedari perubahan pada mata anak mereka melalui gambar iaitu mata hitam kelihatan putih atau berkilau.

Retinoblastoma adalah penyakit yang berbahaya dan pesakit berisiko kehilangan penglihatan jika tidak dirawat segera. 

Malah sel kanser dari retina ini boleh merebak ke organ badan yang lain seperti soket mata dan otak melalui saraf optik.

Apa rawatan untuk kanser mata?

Rawatan bergantung kepada tahap perkembangan kanser. Jika ia dikesan pada peringkat awal pesakit boleh diberikan rawatan cryotherapy tetapi jika sel kanser sudah agak besar, biji mata terpaksa dibedah dan dikeluarkan untuk menyelamatkan nyawa pesakit.

Dalam kebanyakan kes, kanser mata dapat dirawat dan disembuhkan. Bagaimanapun rawatan ini mungkin agresif dan doktor perlu mengeluarkan mata yang diserang. Namun pesakit masih boleh melihat dengan mata yang sihat dan untuk tujuan kosmetik, mereka boleh memakai mata palsu.

Apa pengalaman doktor merawat kes kanser mata?

Kes pertama: Kanak-kanak berumur lima tahun. Selepas pengesahan kanak-kanak ini menghidap retinoblastoma, pakar mata menasihatkan ibu bapa supaya anak menjalani pembedahan tetapi malangnya mereka tidak bersetuju. Sebaliknya mereka membawa anak mendapatkan rawatan tradisional.

Selepas enam bulan mereka datang balik berjumpa pakar mata. Tetapi keadaan pesakit sangat menyedihkan kerana dia menjadi kurus kering dan matanya tertonjol keluar. Lebih malang, kanak-kanak itu sudah buta dan matanya terasa sangat sakit. Dua minggu kemudian, pesakit meninggal dunia.

Kes kedua: Kanak-kanak menjadi juling disebabkan kanser mata tetapi ibu bapanya masih tidak membawa anak berjumpa pakar mata. 

Selepas beberapa bulan, apabila keadaan menjadi semakin teruk barulah mereka datang ke hospital tetapi ketika itu sudah terlambat kerana mata pesakit tidak dapat diselamatkan lagi. Pesakit menjadi buta.

Nasihat doktor: Jika ibu bapa mengesan sebarang perubahan pada mata anak, segera bawa anak berjumpa pakar mata. 

Jangan tunggu hingga gejala melarat dan mengganggu penglihatan anak. Banyakkan berdoa untuk kesihatan anak dan bersyukur apabila anak sihat walaupun mereka mungkin nakal sedikit.

Sumber: www.hmetro.com.my

Kanser Buah Pinggang

Kehadiran kanser buah pinggang jarang disedari. Apabila sudah sampai ke peringkat serius iaitu kanser berada di peringkat keempat barulah ia berjaya dikesan.

Keadaan ini mungkin disebabkan kanser buah pinggang tidak begitu 'menyerlah' seperti kanser payudara yang sering mendapat perhatian ramai hingga menyebabkan ada individu yang tidak begitu mengendahkan penyakit itu.

Disebabkan kurang mengambil berat mengenai tahap kesihatan diri, kebanyakan pesakit hanya berserah dan tidak melakukan pemeriksaan lanjutan bagi mengawal penularan sel barah berkenaan.

Perunding Onkologi Klinikal, Pusat Perubatan Antarabangsa Wijaya, Datuk Dr Mohd Ibrahim A Wahid, berkata walaupun kanser itu nampak tidak gah di mata umum, ia perlu dipandang serius kerana ia tetap membahayakan nyawa penghidapnya.

Menurutnya, kanser buah pinggang peringkat serius itu juga dikenali sebagai sel renal karsinoma (RCC).

Antara petanda yang menunjukkan individu berkenaan mengalami RCC ialah kencing berdarah (hematuria), sakit pada bahagian rusuk, sakit belakang, terdapat ketulan pada bahagian rusuk dan abdomen, hilang selera makan, berat badan menurun, demam, kelesuan melampau serta tekanan darah meningkat.

Bagaimanapun, katanya, di Malaysia kadar penghidap RCC masih rendah, tetapi ia tetap perlu ditangani secara serius dan menyeluruh.

Ini kerana ia boleh dikatakan sejenis kanser buah pinggang yang paling biasa ditangani iaitu 85 peratus daripada kes yang dilaporkan menyerang golongan lelaki dewasa.

"Tapi ia tidak bermakna wanita tidak akan mengalaminya, cuma kebanyakan kes dilaporkan membabitkan golongan lelaki berusia 60 tahun hingga 70 tahun.

"Paling penting jangan hanya melihat pada angka yang dilaporkan kerana ia boleh menjadi lebih tinggi berdasarkan kes yang tidak dilaporkan akibat kurangnya kesedaran mengenai cara rawatannya," katanya ketika ditemui, baru-baru ini.

Dianggarkan 100,000 pesakit meninggal dunia akibat menghidap RCC di seluruh dunia saban tahun. Ia antara tujuh kanser yang biasa menyerang serta penyebab berkaitan kanser yang mengakibatkan kematian di kalangan lelaki di seluruh dunia.

Dr Mohd Ibrahim berkata, pembedahan adalah rawatan paling biasa dilakukan bagi kanser buah pinggang. Lazimnya, pakar bedah akan mengeluarkan keseluruhan buah pinggang bersama-sama dengan kelenjar adrenal dan tisu di sekeliling buah pinggang.

Ia bertujuan untuk mengelakkan kanser yang dihidapi kembali menyerang, tetapi ia tetap tidak dapat menjamin keberkesanan proses itu kerana 33 peratus pesakit akan menghidap kembali kanser berkenaan.

Bagaimanapun, katanya, proses pembedahan hanya dilakukan untuk pesakit yang menghidap kanser buah pinggang untuk tahap satu hingga tiga saja.

"Untuk mereka yang menghidap RCC, ia memerlukan bentuk rawatan lain selain daripada pembedahan. "Ini kerana sel barah yang dihidapi sudah merebak kepada organ lain dalam badan dan ia boleh membahayakan diri sekiranya melakukan pembedahan.

"Apa yang diperlukan adalah cara untuk mengekang penularan sel barah berkenaan dan memperlahankan perkembangan sel barah daripada merebak kepada organ lain dalam badan," katanya.

Di samping itu, katanya, dalam senario pesakit tempatan masyarakat Cina lebih ramai menghidap kanser ini berbanding Melayu dan India. Tidak dapat dipastikan punca ia berlaku kerana penyebab kehadiran kanser ini tidak bergantung kepada bangsa seseorang.

"Saya tidak dapat memastikan dengan tepat kenapa kaum Cina lebih terdedah kepada RCC kerana faktor penyebab berlakunya kanser adalah sama bagi semua golongan.

"Kebiasaannya mereka yang mempunyai tabiat suka merokok, mengamalkan gaya hidup tidak sihat, kegemukan, tekanan darah tinggi serta menghidap penyakit buah pinggang adalah golongan paling terdedah kepada kemungkinan mendapat RCC," katanya.

Bagaimanapun, kini terdapat sinar harapan baru kepada RCC dalam usaha mencari rawatan pilihan terbaik yang boleh dijalankan selain berhadapan dengan pembedahan.

Syarikat farmaseutikal Pfizer Malaysia misalnya, cuba mengetengahkan bentuk rawatan terbaru untuk penghidap RCC menggunakan Torisel (temsirolimus).

Penggunaan ubatan ini bagaimanapun mempunyai kesan sampingan terhadap penggunanya antaranya ruam, keletihan, sakit mulut, mual, bengkak badan, kurang selera makan, kenaikan tekanan gula dalam darah serta kolesterol tinggi.

Sementara itu, menurut Perunding Perubatan Onkologi, Pusat Perubatan Sunway dan Hospital Pantai Kuala Lumpur, Dr Christina Ng Van Tze, berkata ia antara pilihan yang boleh diberikan kepada pesakit bagi merawat RCC.

"Bukan bermakna penggunaan ubatan ini dapat menyembuhkan RCC, tetapi peluang untuk memperlahankan perkembangan sel barah berkenaan amat tinggi.

"Ini memberi peluang kepada pesakit mengurangkan kesakitan yang dialami dan hidup lebih bermakna tanpa perlu bersikap tunggu dan lihat. Mereka juga diharapkan dapat menjalani kehidupan secara lebih positif," katanya.